shop
nieuwsbrief

NL EN


   

Anneke Grönloh ontvangt eerste postzegel 'Grenzeloos Nederland & Indonesië'

Persbericht PostNL

Den Haag, 10 augustus 2012 – Vandaag ontving Nederlands eerste tieneridool, Anneke Grönloh, haar eigen postzegel. De wereldberoemde zangeres van Indische afkomst deelt een postzegel met Andy Tielman. Ze kreeg de postzegel uit handen van Annerie Lekkerkerker, directeur retail & consumentenmarkt bij PostNL. De postzegel maakt onderdeel uit van de driedelige serie‘Grenzeloos Nederland & Indonesië’. De postzegelserie belicht  de verhouding tussen Nederland en Indonesië.

De uitgifte bestaat uit drie postzegelvelletjes met drie verschillende thema’s: literatuur, architectuur en podiumkunsten. Het velletje met het thema literatuur behandelt de invloeden van de historische banden tussen beide landen op de literatuur. Op het vel met het thema architectuur, komt de wederzijdse beïnvloeding van modernistische Nederlandse bouwwerken en gedecoreerde Indonesische tempels aan de orde. Het vel over de podiumkunsten staat in het teken van muziek en van Javaanse poppenspelen. Op de postzegels zelf staan zes hoofdpersonen afgebeeld die op deze drie gebieden een belangrijke rol in de relatie tussen Nederland en Indonesië hebben gespeeld.

Terugbladeren in de tijd
Het stond voor ontwerpster Renate Boere vanaf het begin al vast dat de postzegels een gelaagde indeling zouden krijgen: een theaterachtige omgeving met een podium, een doek en een backstage. Het podium is weggelegd voor de hoofdpersonen op de postzegels. “Het zijn immers vaak individuen die voor de kruisbestuiving zorgen; personen die in beide culturen verankerd zijn of zich er juist tussen in bevinden. ”

Verkrijgbaarheid
De postzegelvellen architectuur, literatuur en podiumkunsten bevatten zes verschillende postzegels met de waardeaanduiding Wereld 1. De postzegels zijn vanaf 13 augustus verkrijgbaar bij Bruna vestigingen, de Collect Club in Groningen en online via HYPERLINK "http://www.postnl.nl/collectclub" www.postnl.nl/collectclub. De geldigheidstermijn is onbepaald. Naast het postzegelvel met 6 verschillende postzegels verschijnt er ook een postzegelmapje en een eerstedagenvelop*.

Interview Renate Boere door Onno Jager

Aanleiding
Over de hele wereld verspreid zijn er landen waarmee Nederland eeuwenoude historische banden onderhoudt. Deze speciale relaties zijn sinds 2008 het onderwerp van de serie Grenzeloos Nederland van PostNL. In dat jaar kwamen de eerste drie postzegelvelletjes uit over de Koninkrijksrelaties tussen Nederland en de Nederlandse Antillen en Aruba. In 2009 volgde een uitgifte over de band van Nederland met Brazilië, in 2010 over de band van Nederland met Suriname en in 2011 met Zuid-Afrika. Op de postzegelvelletjes Grenzeloos Nederland 2012 komt de verhouding tussen Nederland en Indonesië aan bod. De uitgiftedatum is 13 augustus 2012.

Onderwerp
Grenzeloos Nederland 2012 Indonesië bestaat uit drie postzegelvelletjes met als onderwerp de wederzijdse beïnvloeding tussen beide landen. Alle drie de postzegelvelletjes bevatten dezelfde zes unieke postzegels. Op het verlengde deel van de velrand worden de drie thema’s (literatuur, architectuur en podiumkunsten) in tekst en in beeld toe toegelicht. De postzegels hebben als frankeeraanduiding Wereld 1 en zijn bestemd voor het verzenden van priority-post met wereldwijde bestemmingen.

Betrokkenheid
PostNL brengt Grenzeloos Nederland uit naast Mooi Nederland, een al langer bestaande serie die interessante Nederlandse steden en dorpen in het zonnetje zet. De serie Grenzeloos Nederland laat ons land achter zich, gaat op ontdekkingsreis en geeft een nieuwe visie op bekende en minder bekende historische banden met telkens weer een ander land. Daarmee presenteren de postzegels verrassende wetenswaardigheden over deze landen en over Nederland.

Aanvrager
De serie Grenzeloos Nederland is een initiatief van PostNL. Voor de emissie Grenzeloos Nederland 2012 Indonesië is nauw samengewerkt met het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV) uit Leiden.

Ontwerp
De emissie Grenzeloos Nederland 2012 Indonesië bestaat uit drie postzegelvelletjes met op ieder velletje steeds dezelfde zes verschillende postzegels. Elk velletje heeft zijn eigen thema. Het velletje met het thema literatuur behandelt de invloeden daarop door de historische band tussen beide landen. Het velletje over de podiumkunsten staat in het teken van muziek en van Javaanse poppenspelen. Op het derde velletje met het thema architectuur, komt de wederzijdse beïnvloeding van modernistische Nederlandse bouwwerken en gedecoreerde Indonesische tempels aan de orde.

Op de postzegels zelf staan zes hoofdpersonen afgebeeld die op deze drie gebieden een belangrijke rol in de relatie tussen Nederland en Indonesië hebben gespeeld: de architecten Berlage en Wolff Schoemaker, de schrijvers Hella Haasse en Tjalie Robinson, de muzikant Andy Tielman en het hertje Kantjil uit het verhaal Kantjil en de Tijger.

Op elke postzegel slaat een duim het portret om en wordt een afbeelding zichtbaar waarin een aspect van de geportretteerde of van het thema verder is uitgewerkt. Bij Berlage is dat het Gemeentemuseum in Den Haag, bij Wolff Schoemaker de Villa Isola in Bandoeng, bij Hella Haasse de omslag van haar boek Bij de les, bij Tjalie Robinson de omslag van het boek Tjies, achter Andy Tielman zien we Anneke Grönloh schuilgaan en bij Kantjil maken we kennis met een typische wajangpop. Naast elke postzegel zijn kerngegevens van de geportretteerden vermeld en op het verlengde deel van de velrand staat in tekst en beeld een achtergrondschets van de geportretteerden en hun betekenis.

Visie ontwerper
Het postzegelvel Grenzeloos Nederland, 2012 Indonesië is ontworpen door Studio Renate Boere uit Den Haag. "Bijzonder aan deze opdracht", zegt Renate Boere, "was de enorme vrijheid die ik kreeg. Het moesten drie velletjes worden met zes verschillende postzegels en drie thema's om de wederzijdse beïnvloeding tussen de twee landen te verbeelden. Wat en hoe? Dat mocht ik helemaal zelf bepalen. Dat past goed bij mij, want ik vind het fantastisch onderzoek te doen binnen een specifiek thema en vandaar uit een ontwerp te laten ontstaan. Hierdoor heeft ieder ontwerp een totaal andere verschijningsvorm. Vaak werk ik nauw samen met de opdrachtgever. Zeker als de opdrachtgever zelf het onderwerp is, bijvoorbeeld bij het ontwerpen van boeken over kunstenaars. In dit geval heb ik veel steun gehad van verschillende instituten en personen, zoals het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde, het KITLV, het Gemeentemuseum in Den Haag, het NAi, schrijvers en nabestaanden van Hella Haasse en Tjalie Robinson."

Voordat de thema's voor het postzegelvel bepaald werden, is er nog een heel onderzoek aan voorafgegaan. Samen met stagiairs en in overleg met Jan van Rosmalen van het KITLV is Renate Boere thema's gaan verkennen. "Veel ideeën vielen af, voornamelijk omdat de invloed te veel aan de ene of aan de andere kant lag. Uiteindelijk zijn we uitgekomen op de literatuur, de architectuur en de podiumkunsten."

Vanaf het begin stond het voor Renate al vast dat de postzegels een gelaagde indeling zouden krijgen, in eerste instantie in een theaterachtige omgeving met een podium, een doek en een backstage. Het podium is weggelegd voor de hoofdpersonen – twee per thema – die op de zes postzegels zijn afgebeeld. "Het zijn immers vaak individuen die voor de kruisbestuiving zorgen", vertelt Renate. "We hebben gezocht naar personen die in beide culturen verankerd zijn of zich er juist tussen in bevinden. Hella Haasse is een van mijn favorieten. Zo kon ik – gezien haar overlijden in september 2011 – op deze manier een eerbetoon brengen. De keuze voor Tjalie Robinson is mede gemaakt omdat de Indonesiërs hem als een van hun belangrijke schrijvers beschouwen. Daarnaast was Tjalie spreekbuis van zijn generatie in Nederland. De architecten Berlage en Wolff Schoemaker vormen ook een bijzonder koppel. Berlage introduceerde namelijk zijn ervaringen uit Nederlands-Indië in Nederland, Wolff Schoemaker deed het omgekeerde. Voor de podiumkunsten viel de keuze op Andy Tielman, hij bracht samen met zijn broers de eerste rock 'n roll naar Nederland: de indorock! Het hertje Kantjil, is zowel in Nederland als in Indonesië een bekende persoonlijkheid; de hoofdrolspeler in verhalen over goed en kwaad."

Krachtige portretten van de zes sieren de postzegels. Renate: "We hebben bestaand fotomateriaal bewerkt totdat er een sterk grafisch beeld in zwart-wit ontstond. Niet altijd even eenvoudig. Er zijn bijvoorbeeld weinig goede portretten van Berlage. Of van Kantjil. Die hebben we pixel voor pixel opgebouwd." De posterachtige afbeeldingen vormen de eerste laag van het beeld op de postzegel. "We laten vervolgens letterlijk zien hoe je kunt bladeren in de tijd. De tweede laag op de 'achterkant' van het portret brengt een verdieping aan van het thema. Met gedrukte pagina's uit de boeken van de schrijvers, blauwdrukken van de afgebeelde bouwwerken van de architecten en het kenmerkende velours van een theatergordijn voor de podiumkunstenaars. Tevens brengt deze laag door de gebruikte kleuren een duidelijk onderscheid in de thema's aan: blauw voor de architectuur, rood voor de podiumkunsten en wit voor de literatuur. Samen vormen zij de Nederlandse vlag en bij een verschuiving van de thema's ook de vlag van Indonesië."

De derde laag geeft weer meer inzicht in een aspect dat met de hoofdpersoon is verbonden, met een boekomslag bij de schrijvers en een kenmerkend gebouw voor de architecten. "Bij Andy Tielman", aldus Renate, "heb ik juist gekozen om daar de meer populaire muziek die voortkwam uit de indorock af te beelden. Naast Kantjil zie je weer een typische weergave van een wajangpop – een voorheen nog onbekende theatervorm in Nederland."

Door de consistente vorm van een boek waarin je terugbladert in de tijd, de bewerking van de portretten tot krachtige miniposters en door de indeling van de thema's door de kleuren rood, wit en blauw te onderscheiden, is Studio Renate Boere erin geslaagd de beelden naar elkaar toe te trekken tot één geheel.

Bio ontwerper
Renate Boere (1970) is grafisch ontwerper, organisator en docent. Na haar studie (1990-1995) aan de Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag werkte zij freelance voor grote ontwerpstudio’s als Studio Dumbar en 2D3D. Daarnaast bouwde zij een eigen klantenkring op, voornamelijk in de culturele sector en initieerde zij eigen projecten in samenwerking met verschillende kunstenaars en ontwerpers. Sinds 2000 geeft Renate Boere het vak grafisch ontwerpen aan de Willem de Kooning Academie Hogeschool Rotterdam. Zij is verder nauw betrokken bij Zefir7 BNO, kring Den Haag (lezingen over de bandbreedte van het vak ontwerpen). In september 2011 heeft zij samen met Ed van Hinte DRS22 opgezet. Dit is een station voor startende creatieven die op basis van ontwerpend onderzoek aan drie samenhangende thema’s werken (DRS22.nl).

Colofon

  • Concept en ontwerp: Studio Renate Boere, Renate Boere, Tim Hölscher, Merel Malta, Frans van Dam, Dirk Smit, Caroline Lindo
  • Opdrachtgever: Post NL, Julius Vermeulen, Ferdi Sieben
  • Geraadpleegde personen en instituten over de inhoud van het onderwerp: Jan van Rosmalen, Special Collections, KITLV/Royal Netherlands Institute of Southeast Asian and Caribbean Studies 
    prof.dr. Titus M. Eliëns, Hoofd collecties / Head Collections Gemeente Museum, schrijver van: H.P.Berlage
    Dr. Herman van Bergeijk, TU Delft, schrijver van: 'Een innerlijke drang naar het schoone land’. Berlage en Nederlands-Indië.
    C.J. van Dullemen, Coördinator Voortgezet Onderwijs, Stichting ToBe, schrijver van: Charles Prosper Wolff Schoemaker : architect in Nederlands-Indië
    Karin Riezenbos, NAI, Zoon Jan Boon: Mark Boon, Geert Onno Prins, uitgever Moesson, het Indisch maandblad, Nabestaanden Hella Haase, Management Anneke Grönloh, Nabestaanden Andy Tielman
  • Tekst redactie: Ed van Hinte, Bart Siebelink
  • Lettertype: Panno Text van Pieter van Rosmalen
  • Lithografie: Lecturis
  • Fotomateriaal: Spaarnestad, KITLV, KIT, Letterkundig museum Den Haag, NAI, Moesson, Roel Wijnands
  • Duimenmodellen: Chayenne van den Brink, Renate Boere, Frans van Dam, Tim Hölscher, Lotte Middelkoop, Ed van Hinte
    Studio Renate Boere / Abraham van Beyerenstraat 4 / 2525 TG Den Haag / +31(0)70 2167612 / +31(0)6 24525557 / info@renateboere.nl